Pomimo coraz większej popularności kotłów gazowych czy pomp ciepła, kotły opalane węglem w dalszym ciągu pozostają dominującym źródłem ciepła w budownictwie jednorodzinnym. Oczywiście problem smogu i niskiej emisji jest ściśle powiązany z węglem, jednak przyczyną tych zjawisk są przede wszystkim przestarzałe kotły o niskiej sprawności, które spalają węgiel w sposób bardzo nieefektywny. Obecnie każdy nowy kocioł węglowy powinien spełniać wymogi 5 klasy wg Normy PN-EN 303-5:2015 lub Dyrektywy EcoDesign. Są to więc urządzenia o znacznie lepszych parametrach zarówno pod względem efektywności spalania, jak i emisji zanieczyszczeń.

Przeczytaj także: Poradnik inwestora. Od czego zacząć planując wymianę ogrzewania?

Nowoczesne kotły węglowe są łatwiejsze w użytkowaniu, ale też bezpieczniejsze niż kotły starego typu, gdyż są one wyposażone w szereg czujników umożliwiających zautomatyzowane sterowanie kotłem. Dzięki pomiarom analizowanym przez sterownik kotła, ilość paliwa i powietrza podawanych do komory spalania dobierana jest w taki sposób, aby spalanie było efektywne i bardziej ekologiczne.

W kotłach starego typu takie rozwiązania nie są stosowane. Ilość powietrza dostarczanego do komory spalania zależy głównie od ciągu kominowego i stopnia zakrycia wlotu powietrza do komory spalania. Węgiel jest ręcznie dorzucany na ruszt, więc ilość spalanego paliwa jest taka, jaką użytkownik wrzuci do komory spalania. Takie spalanie jest mało efektywne, a emisja zanieczyszczeń do atmosfery wysoka.

Musimy pamiętać, że nawet w przypadku nowoczesnych kotłów węglowych optymalna praca urządzenia jest możliwa wyłącznie wtedy, kiedy będzie ono dobrze dobrane do naszych potrzeb i odpowiednio wyregulowane. Wówczas mniej zanieczyszczeń przedostanie się do środowiska, a koszty paliwa nie będą zawyżone. Dlatego tak ważne jest, aby podczas zakupu kotła węglowego kierować się odpowiednim doborem klasy i mocy urządzenia. Przy doborze mocy pod uwagę bierze się efektywność energetyczną budynku, jego powierzchnię oraz wymaganą temperaturę pomieszczeń. Jeżeli kocioł ma za małą moc w stosunku do potrzeb, nie będzie w stanie osiągnąć ustawionej temperatury i pomieszczenia będą niedogrzane.

Z kolei przewymiarowanie kotła przekłada się na obniżenie jego sprawności, spalanie większej ilości paliwa oraz potencjalne skrócenie żywotności urządzenia. Konsekwencje przewymiarowania kotła ponosi jego użytkownik – spala on nawet o połowę więcej opału niż powinien, emitując jednocześnie dużo szkodliwych zanieczyszczeń.

Uwaga!

Obecnie do sprzedaży dopuszczone są wyłącznie kotły 5 klasy (zgodnie z normą PN-EN 303-5:2015) oraz kotły zgodne z Dyrektywą Ecodesign (Ekoprojekt)

Zalety i wady kotłów węglowych

Zalety:

• relatywnie niskie koszty eksploatacyjne w porównaniu z innymi systemami grzewczymi

Wady:

• wyższy poziom emisji zanieczyszczeń do środowiska niż w innych technologiach
• konieczność wydzielenia miejsca na składowanie paliwa
• uzależnienie funkcjonowania urządzenia od jakości paliwa
• konieczność częstej obsługi (załadunek paliwa, czyszczenie urządzenia, regularne usuwanie popiołu)

Przeczytaj także: Nowoczesne ogrzewanie domu – jeszcze przyszłość, czy już teraźniejszość?

Warto wiedzieć

• Kotły węglowe 5 klasy z automatycznym załadunkiem paliwa emitują około 3 razy mniej pyłu niż kotły 3 klasy wg normy PN-EN 303-5.
• Aktualne rozporządzenie zakazuje montażu komorowego kotła 5 klasy z ręcznym załadunkiem paliwa bez zbiornika akumulacyjnego, tzw. bufora.
• Jednym z najczęstszych błędów jest przewymiarowanie kotła, co przekłada się na obniżenie jego sprawności, spalanie większej ilości paliwa oraz potencjalne skrócenie żywotności urządzenia.
• Ze względu na niższą temperaturę spalin, nowoczesne kotły węglowe mogą wymagać montażu wkładu kominowego z materiału odpornego na korozję chemiczną.

Materiał powstał w ramach akcji "Nie truj sąsiada". Patronem medialnym akcji jest grupa tuPolska - czyli serwisy informacyjne tuJastrzębie.pl, Rybnik.com.pl, tuWodzislaw.pl, TuŻory.pl - życie miasta w Internecie oraz Śląski Biznes.

Grafika:

• https://pixabay.com/photos/radiator-heating-flat-radiators-250558/