1 stycznia 2019 weszła w życie znowelizowana ustawa o funduszu termomodernizacyjnym, która pozwoli na uruchomienie w nadchodzących latach setek milionów złotych na termomodernizację budynków mieszkalnych. Zmiany mają pomóc przede wszystkim osobom dotkniętym ubóstwem energetycznym, które nie są w stanie samodzielnie sfinansować inwestycji.
Aż 33 polskie miasta zostały umieszczone na liście 50 miast z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem w Europie sporządzonej przez Światową Organizację Zdrowia w 2016 r. Na liście zaktualizowanej w 2018 r. znalazło się już 36 polskich miast. Przeprowadzone badania świadczą o fatalnej kondycji powietrza w naszym kraju oraz jasno pokazują nikłą skuteczność działań mających na celu poprawę tej sytuacji. Podpisana przez Prezydenta RP nowelizacja ustawy o funduszu termomodernizacyjnym jest więc kolejnym krokiem na długiej drodze do czystszego powietrza w Polsce.
Nowelizacja ustawy
Uchwalona i podpisana nowelizacja ustawy zawiera nowy, pilotażowy mechanizm prawno-finansowy, umożliwiający ograniczenie ubóstwa energetycznego, dotyczącego części społeczeństwa polskiego. Nadrzędnym celem wprowadzonych zmian jest poprawa jakości powietrza oraz efektywności energetycznej na terenie gmin w największym stopniu dotkniętych tym problemem. Celem ustawy jest także stworzenie podstaw prawnych do pilotażowego przetestowania programu termomodernizacji budynków jednorodzinnych należących do osób ubogich energetycznie.
Przeczytaj także: Niedogrzane domy – problem właścicieli i państwa
Wprowadzone zmiany
Nowela przewiduje następujące zmiany w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów:
1) ustanowienie definicji – „przedsięwzięcia niskoemisyjnego” oraz „standardów niskoemisyjnych”;
2) wprowadzenie przepisów regulujących przedsięwzięcia niskoemisyjne i gminne programy niskoemisyjne. Gminny program niskoemisyjny może zostać ustanowiony w celu ograniczenia emisji zanieczyszczeń i poprawy jakości powietrza w gminie, w szczególności poprzez realizację przedsięwzięć niskoemisyjnych na rzecz najmniej zamożnych gospodarstw domowych, finansowanych w części ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów. Gminny program niskoemisyjny jest przyjmowany przez radę gminy w drodze uchwały i jest aktem prawa miejscowego. Powinien być zgodny z planem gospodarki niskoemisyjnej oraz z planem zaopatrzenia gminy w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe oraz programem ochrony powietrza, o ile taki dokument jest w gminie uchwalony. W ustawie określono także zakres informacji, jakie powinien zawierać gminny program niskoemisyjny;
3) przejęcie nowych rozwiązań, zgodnie z którymi przedsięwzięcia niskoemisyjne ujęte w gminnym programie niskoemisyjnym będą realizowane w drodze porozumienia zawieranego przez ministra właściwego do spraw gospodarki z gminą, która jest gotowa współuczestniczyć w sfinansowaniu wymiany lub likwidacji starych urządzeń grzewczych na nowe, spełniające standardy niskoemisyjne oraz termomodernizacji jednorodzinnych budynków mieszkalnych osób ubogich energetycznie. W ramach współfinansowania gmina ma zobowiązać się do zabezpieczenia w swoim budżecie części kosztów realizacji porozumienia. W ustawie wskazano także katalog działań, które mogą być współfinansowane w ramach przedsięwzięć niskoemisyjnych. Porozumienie jest zawierane na wniosek gminy na okres nie dłuższy niż 3 lata;
4) określenie katalogu osób, z którymi gmina może zawrzeć umowę o realizację przedsięwzięcia niskoemisyjnego. Wskazane powyżej osoby, będące beneficjentami takiego przedsięwzięcia, muszą spełniać określone w ustawie warunki. Beneficjent musi m.in. być właścicielem, współwłaścicielem, posiadaczem samoistnym lub współposiadaczem samoistnym całości lub części budynku mieszkalnego oraz faktycznie w nim zamieszkiwać. Powinny to być także osoby o odpowiednio niskich dochodach – nieprzekraczających limitów określonych w ustawie.
Omawiając zmiany w znowelizowanej ustawie, nie sposób nie odnieść się także do jej całości:
Czym jest ustawa o wspieraniu termomodernizacji i remontów?
Najogólniej rzecz ujmując, ustawa określa zasady finansowania ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów części kosztów przedsięwzięć termomodernizacyjnych i remontowych. Program realizowany na podstawie wspomnianej ustawy obejmuje dwa główne moduły - wsparcie przedsięwzięć termomodernizacyjnych i wsparcie przedsięwzięć remontowych. Wsparcie najczęściej udzielane jest w postaci tzw. premii, czyli spłaty części kredytu wykorzystanego na realizację przedsięwzięcia. Spłata jest dokonywana ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów, obsługiwanego przez Bank Gospodarstwa Krajowego i zasilanego ze środków budżetu państwa. Najnowsza, wspomniana wyżej nowelizacja ustawy daje także możliwość bezkosztowego przeprowadzenia inwestycji osobom dotkniętym problemem ubóstwa energetycznego.
Przeczytaj także: Termomodernizacja, remont dachu, kuchni, łazienki – palące potrzeby, wielkie zaległości
Kto będzie mógł skorzystać z nowych zapisów ustawy?
Nowela wprowadza szereg rozwiązań, które umożliwią termomodernizację jednorodzinnych budynków mieszkalnych zamieszkiwanych przez osoby dotknięte problemem ubóstwa energetycznego i wymianę lub likwidację niespełniających standardów emisyjnych urządzeń grzewczych w postaci kotłów na paliwo stałe. Zgodnie z nowymi przepisami, planowanie i realizacja tych przedsięwzięć będzie zadaniem gminy. Bezpośrednimi beneficjentami programu muszą być jednak osoby o odpowiednio niskich dochodach, które samodzielnie nie są w stanie sfinansować realizacji inwestycji w swoim budynku. Przyjęto, że do programu kwalifikować się będzie osoba, której – w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę zawarcia umowy z gminą – średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego nie przekracza 175 proc. kwoty najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i 125 proc. tej kwoty w gospodarstwie wieloosobowym.
Oszacowano, że termomodernizacja jednego domu to koszt ok. 53 tys. zł brutto. Zgodnie z założeniami programu, osoba, która będzie realizowała przedsięwzięcie niskoemisyjne w budynku jednorodzinnym, nie poniesie z tego tytułu żadnej opłaty. Gminny program niskoemisyjny w 70 proc. finansowany będzie z Funduszu Termomodernizacji i Remontów, a w 30 proc. przez gminę (w przypadku miast do 100 tys. mieszkańców). W miastach, których liczba mieszkańców przekracza 100 tys., udział gminy będzie musiał przewyższać 30 proc. Przepisy dopuszczają jednak możliwość ustalenia przez gminę zasad wniesienia wkładu własnego przez beneficjenta przedsięwzięcia niskoemisyjnego w postaci pracy wykonywanej na rzecz gminy lub innego wkładu w wysokości nieprzekraczającej 10 proc. szacowanej wartości podejmowanego przedsięwzięcia.
Źródła:
Grafika:
 |
Autor artykułu:
Planergia |
Planergia to zespół doświadczonych konsultantów i analityków posiadających duże doświadczenie w pozyskiwaniu finansowania ze środków pomocowych UE oraz opracowywaniu dokumentów strategicznych. Kilkaset projektów o wartości ponad 1,5 mld zł to nasza wizytówka.
Planergia to także dopracowane eko-kampanie, akcje edukacyjne i informacyjne, które planujemy, organizujemy, realizujemy i skutecznie promujemy.
