Do czterech głównych podobszarów CTW należą:
·    wydobycie węgla, uwzględniające zrównoważoną gospodarkę zasobami wraz z przeróbką mechaniczna przeróbka tego surowca;
·    transport i składowanie węgla;
·    wykorzystanie węgla (w energetyce oraz w przetwórstwo węgla) wraz z wszelkimi działaniami zmniejszającymi wpływ tego procesu na środowisko;
·    zagospodarowanie pozostałości z wykorzystania węgla, czyli różnego rodzaju odpadów, a także półproduktów, nadających się do dalszego gospodarczego wykorzystania.

W całym łańcuchu CTW najważniejsze są te technologie, które ograniczają (a docelowo – eliminują) emisję do atmosfery dwutlenku węgla, który jest w zasadniczej mierze odpowiedzialny za zmiany klimatyczne zachodzące na naszym globie.

Czyste technologie węglowe stosowane są już na etapie wydobycia surowca poprzez wdrażanie metod pomagających zwiększyć sprawność uzyskiwania urobku węgla. W trakcie przeróbki paliwa korzysta się z szeregu metod wzbogacania węgla, jak np. mielenie czy flotacja, usuwa się zanieczyszczenia stałe i niepalną materię.

Jednak największe osiągnięcia CTW odnotowują przy samym procesie przetwarzania węgla, a należą do nich następujące metody:
·    proces zgazowania - układy gazowo-parowe ze zintegrowanym zgazowaniem paliwa (ang. IGCC), zgazowanie podziemne;
·    proces spalania - nadkrytyczne siłownie z kotłami parowymi, siłownie z kotłami fluidalnymi, spalanie w atmosferze wzbogaconej w tlen;
·    proces oczyszczania spalin - selektywna katalityczna redukcja tlenków azotu, selektywna niekatalityczna redukcja tlenków azotu, sekwestracja CO2 (technologia CCS), odpylanie.

Najnowszy raport Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA/MAE), ogłoszony latem 2015 roku wyraźnie wskazuje na potrzebę inwestowania w czyste technologie węglowe, gdyż, według niezależnych ekspertów MAE, nawet przy bardzo znacznym światowym przyroście odnawialnych źródeł energii, w nadchodzących dziesięcioleciach to właśnie węgiel zachowa decydującą pozycję w globalnym miksie energetycznym.

Raport wskazuje, iż wśród CTW do najważniejszych należy CCS – czyli sekwestracja dwutlenku węgla (wychwyt i oddzielenie go ze spalin w celu ograniczenia jego emisji do atmosfery, a następnie bezpieczne składowanie).

CO2 powstaje w największych ilościach w procesach przemysłowych, przede wszystkim w wyniku spalania paliw kopalnych, głównie węgla kamiennego. Naukowcy starają się wynaleźć sposób na wychwytywanie i przechowywanie tego gazu w sposób bezpieczny dla człowieka i środowiska, a następnie, gdy postęp technologiczny na to pozwoli, odzyskanie go z tych magazynów tak, ażeby nam służył.
Więcej o możliwościach przechowywania dwutlenku węgla pisaliśmy w tym artykule.

Niestety, według danych Światowego Instytutu CCS, na całej kuli ziemskiej przeznaczono dotąd na rozwój podobnych technik ok. 20,7 mld dol., czyli mniej niż 3 proc. tych pieniędzy, które już zapłacono na rozwój OZE. Eksperci MAE twierdzą, iż upowszechnienie technologii CCS powinno uzyskać wsparcie publiczne w podatkach, opłatach, taryfach i innych mechanizmach. Przykład pierwszej na świecie elektrowni węglowej z wychwytem CCS w kanadyjskim Boundary Dam dowodzi, że rozwiązanie jest całkowicie konkurencyjne do innych niskoemisyjnych sposobów produkcji energii elektrycznej.

Jeden z głównych ośrodków badawczych w Polsce, gdzie trwają prace nad czystymi technologiami węglowymi, jest Główny Instytut Górnictwa (GIG) w Katowicach. Wspólnie z Instytutem Chemicznej Przeróbki Węgla z Zabrza zrealizował on, finansowane ze środków unijnych, przedsięwzięcie pod nazwą Centrum Czystych Technologii Węglowych. Celem budowy Centrum było stworzenie w Polsce wiodącego w UE ośrodka badawczego oraz rozwoju know – how dla komercjalizacji innowacyjnych CTW.
Więcej o tym ośrodku tutaj: www.cctw.gig.eu

Po kilku lat perypetii, w rządowym Planie dla Ślaska znalazł się projekt, który od dawna istnieje w planach, ale nie może doczekać się realizacji. Chodzi o pierwszy na świecie zeroemisyjny kompleks energetyczno-chemiczny, zakładający produkcję energii elektrycznej, ciepła i produktów karbochemii, poprzez wykorzystanie innowacyjnych technologii ze wstępnym zgazowaniem węgla kamiennego. Idea elektrowni poligeneracyjnej, która ma powstać w Kędzierzynie-Koźlu, polega na skojarzeniu produkcji ciepła i energii elektrycznej z produkcją gazu syntezowego dla przemysłu chemicznego.

Czyste technologie węglowe mają więc szansę pogodzić, a przynajmniej zbliżyć stanowiska zwolenników i przeciwników węgla, zwłaszcza wobec pytania, jakie źródła energii będą w przyszłości rozwijane najbardziej intensywnie.

Ewa Grochowska

Źródła:
-    www.nettg.pl
-    greencrosspoland.org
-    ien.com.pl
-    www.gig.eu/pl
-    energetyka.wnp.pl