Na realizację regionalnych programów operacyjnych (RPO) w poszczególnych województwach Polski, w nowej perspektywie budżetowej przeznaczonych zostanie ok. 60 proc. funduszy strukturalnych UE, pochodzących z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego.
Takimi środkami będziemy dysponować w latach 2014-2020. Dochodzą do tego również środki z rezerwy programowej przeznaczone na Zintegrowane Inwestycje Terytorialne i Obszary Strategicznej Interwencji.
Gdy spojrzymy na południową część kraju - dla Małopolski przypadła kwota 2.875,5 mln euro, a dla Śląska 3.473,6 mln euro.
Dla programów, na podstawie których zostaną przygotowane szczegółowe wytyczne dla działań i konkursów, zakończona została procedura opracowania i rozpoczęto ich negocjacje z Komisją Europejską. Zgodnie z przyjętym harmonogramem powinny się one zakończyć w II kw. 2014. Po podpisaniu umów poszczególne urzędy marszałkowskie będą mogły przystąpić do ich wdrażania. Nastąpi to najprawdopodobniej dopiero na początku 2015 r.
Do najważniejszych informacji należy ta o utrzymaniu kwalifikowalności podatku VAT wśród wydatków projektu. Co jest informacją szczególnie istotną dla samorządów, które w większości prowadzonych przez siebie inwestycji nie rozliczają tego podatku, a koszty inwestycyjne są równe wydatkom brutto.
Warto wspomnieć również o tym, że utrzymane zostanie współfinansowanie projektów ze środków UE na poziomie 85 proc. dla wszystkich województw, z wyjątkiem najlepiej rozwiniętego Mazowsza, gdzie współfinansowanie będzie na poziomie 80 proc.
W nadchodzącym okresie programowania zdecydowanie częściej wykorzystywane będą instrumenty finansowania zwrotnego kosztem dotacji bezzwrotnych. Istotnym argumentem za wykorzystaniem tego rodzaju instrumentów finansowych jest ich odnawialność. W ten sposób wsparcie będzie mogło uzyskać więcej projektów w dłuższej perspektywie. Zwraca się również uwagę na to, że inwestycje wspierane instrumentami zwrotnymi są lepiej przemyślane przez projektodawców i cechują się wyższą stopą zwrotu.
Finansowanie w formie pożyczek, poręczeń dla przedsiębiorców, kapitału zalążkowego oraz venture capital stosowane będzie najczęściej w działaniach wspierających rozwój konkurencyjności gospodarki, efektywność energetyczną, OZE oraz projekty miejskie.
To nowe podejście do wspierania rozwoju regionów, wprowadzane w perspektywie 2014-2020. Opiera się ono na partnerstwie jednostki samorządu terytorialnego (miasta) z obszarami powiązanymi z nim (samorządy sąsiadujące z danym miastem), którego celem jest wspólna realizacja przedsięwzięć.
Takie współdziałanie będzie dofinansowane ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz Europejskiego Funduszu Społecznego, w ramach regionalnych programów operacyjnych. Miastami wiodącymi w takim partnerstwie mają być przede wszystkim największe w regionie ośrodki wojewódzkie. Takie partnerstwo ma wspierać rozwiązywanie wspólnych dla subregionu problemów i wykorzystywanie atutów, które przekraczają granice jednego samorządu lub miasta.
To określone indywidualnie dla każdego województwa specyficzne potrzeby, które zostają uwzględnione przy określaniu celów tematycznych i priorytetów inwestycyjnych dla całego regionu. W ten sposób regionalne programy operacyjne, przygotowane na podstawie wspólnych dla wszystkich regionów obszarów interwencji, nabierają indywidualnego charakteru i odpowiadają specyfice każdego z obszarów Polski.
W poniższej tabeli przedstawiamy dostępne źródła finansowania, charakterystykę działań, grupę docelową i poziom wsparcia dla województw: śląskiego i małopolskiego.
|
Działanie 4.1 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii |
Źródło finansowania: |
Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego 2014-2020 |
Charakterystyka działania: |
Poprawa efektywności produkcji i zużycia energii, wzrost produkcji i dystrybucji energii z odnawialnych źródeł. 1. Budowa i przebudowa infrastruktury służącej do produkcji i dystrybucji energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych. 2. Likwidacja „niskiej emisji” poprzez wymianę/modernizację indywidualnych źródeł ciepła lub podłączania budynków do sieciowych nośników ciepła. 3. Termomodernizacja w budynkach użyteczności publicznej, wielorodzinnych budynkach mieszkalnych i/lub instalacje OZE w modernizowanych energetycznie budynkach. 4. Montaż/instalacja efektywnego energetycznie oświetlenia w gminach lub obiektach użyteczności publicznej. 5. Poprawa efektywności produkcji energii poprzez wykorzystanie źródeł kogeneracji. |
Dla kogo? |
1. Przedsiębiorstwa 2. Organizacje badawcze 3. Instytucje otoczenia biznesu 4. Podmioty prawne zarządzające klastrami innowacyjnymi lub organizacjami klastrowymi 5. Organizacje pozarządowe 6. Jednostki samorządu terytorialnego i ich organizacje |
Ile? |
Dla projektów nie generujących dochodów: 85 proc. |
Informacje dodatkowe: |
pomoc bezzwrotna, przewidziane są szkolenia wspierające osiągnięcie celów projektu |
Terminy: |
b.d. |
|
Działanie 4.1 Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych |
Źródło finansowania: |
Małopolski Regionalny Program Operacyjny 2014-2020 |
Charakterystyka działania: |
Celem działania będzie zwiększenie produkcji i wykorzystania odnawialnych źródeł energii i równoczesne dostosowanie sieci dystrybucyjnych do rozwijającego się rynku odnawialnych źródeł energii. Rozwój wykorzystania OZE opierać się będzie o wspieranie inwestycji budowy i modernizacji jednostek wytwarzających: - energię elektryczną z biomasy, biogazu, energii wiatru, słońca i wody; - ciepło pochodzące z energii geotermalnej lub słonecznej; - energię elektryczną i ciepło w skojarzeniu spełniające wymogi kogeneracji. Wspierany będzie też rozwój zintegrowanego planowania systemu energetycznego w regionie, m.in. poprzez rozwijanie potencjału ekspertów energetycznych w gminach, opracowywanie metodologii oraz gminnych planów energetycznych przy wykorzystaniu cross-financingu. |
Dla kogo? |
1. Jednostki samorządu terytorialnego. 2. Jednostki organizacyjne JST 3. Administracja rządowa 4. Przedsiębiorcy 5. Jednostki naukowe. 6. Uczelnie 7. Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe 8. Instytucje kultury 9. Podmioty lecznicze działające w publicznym systemie ochrony zdrowia 10. Organizacje pozarządowe 11. Kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i związków wyznaniowych |
Ile? |
Dla projektów nie generujących dochodów: 85 proc. |
Informacje dodatkowe: |
1. Tryb konkursowy wyboru projektów 2. Wsparcie w formie dotacji bezzwrotnych |
Terminy: |
b.d. |
|
Działanie 4.2 Promowanie efektywności energetycznej i wykorzystania odnawialnych źródeł energii |
Źródło finansowania: |
Małopolski Regionalny Program Operacyjny 2014-2020 |
Charakterystyka działania: |
Zwiększenie efektywności energetycznej poprzez ograniczenie strat oraz zużycia energii, ciepła i wody w MSP. Pomoc będzie udzielana na: 1. Modernizację energetyczną budynków 2. Wdrożenie energooszczędnych technologii produkcji (energia elektryczna, woda, ciepło, chłód) 3. Wprowadzenie systemów zarządzania energią 4. Budowę, rozbudowę i modernizację instalacji OZE, w tym również kogeneracja (jako integralna część przedsiębiorstwa, systemu produkcji) 5. Modernizację i rozbudowę linii produkcyjnych na bardziej efektywne energetycznie |
Dla kogo? |
Przedsiębiorcy (MSP) |
Ile? |
Dla projektów nie generujących dochodów: 85 proc. |
Informacje dodatkowe: |
1. Wykorzystanie instrumentów zwrotnych lub mieszanych form wsparcia 2. Tryb konkursowy |
Terminy: |
b.d. |
|
Działanie 4.3 Wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze puhblicznej, w tym w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym |
Źródło finansowania: |
Małopolski Regionalny Program Operacyjny 2014-2020 |
Charakterystyka działania: |
Zwiększenie efektywności energetycznej oraz wykorzystania odnawialnych źródeł energii w sektorze mieszkaniowym i użyteczności publicznej: 1. Ocieplenia obiektów, wymiana okien, drzwi zewnętrznych oraz oświetlenia na energooszczędne. 2. Przebudowa systemów grzewczych (wraz z wymianą i przyłączeniem źródła ciepła), systemów wentylacji i klimatyzacji, zastosowanie automatyki pogodowej i systemów zarządzania budynkiem. 3. Budowa lub modernizacja wewnętrznych instalacji odbiorczych oraz likwidacja dotychczasowych źródeł ciepła. 4. Instalacja mikrogeneracji lub mikrotrigeneracji na potrzeby własne. 5. Wykorzystanie technologii OZE w budynkach. 6. Instalacja systemów chłodzących, w tym również z OZE. |
Dla kogo? |
1. Jednostki samorządu terytorialnego i ich związki 2. Jednostki organizacyjne JST 3. Jednostki naukowe 4. Uczelnie 5. Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe 6. Instytucje kultury 7. Podmioty lecznicze działające w publicznym systemie ochrony zdrowia 8. Organizacje pozarządowe 9. Kościoły i związki wyznaniowe |
Ile? |
Dla projektów nie generujących dochodów: 85 proc. |
Informacje dodatkowe: |
1. Działanie realizowane będzie w ramach subregionalnych programów rozwoju 2. Tryb konkursowy 3. Wsparcie w formie instrumentów zwrotnych lub formie mieszanej 4. Łączenie finansowania zwrotnego z dotacjami przewidziane będzie w szczególności dla interwencji dotyczących termomodernizacji budynków w sektorze mieszkaniowym. |
Terminy: |
b.d. |
|
Działanie 4.4. Promowanie strategii niskoemisyjnych dla wszystkich rodzajów terytoriów, w szczególności dla obszarów miejskich, w tym wspieranie zrównoważonej multimodalnej mobilności miejskiej i działań adaptacyjnych mających oddziaływanie łagodzące na zmiany klimatu |
Źródło finansowania: |
Małopolski Regionalny Program Operacyjny 2014-2020 |
Charakterystyka działania: |
Celem działania będzie poprawa jakości powietrza na terenach najbardziej zagrożonych zanieczyszczeniami. W wyniku wsparcia likwidacji źródeł niskiej emisji nastąpi obniżenie pyłu zawieszonego PM10 i PM2,5. Zgodnie z programem ochrony powietrza dla Małopolski wsparcie będzie kierowane głównie na wymianę źródeł ciepła w indywidualnych gospodarstwach domowych. |
Dla kogo? |
1. Jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia 2. Jednostki organizacyjne JST posiadające osobowość prawną 3. Przedsiębiorcy (w tym instytucje finansowe) 4. Jednostki naukowe 5. Uczelnie 6. Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe 7. Instytucje kultury 8. Podmioty lecznicze działające w publicznym systemie ochrony zdrowia 9. Organizacje pozarządowe 10. Kościoły i związki wyznaniowe |
Ile? |
Dla projektów nie generujących dochodów: 85 proc. |
Informacje dodatkowe: |
1. Działanie realizowane będzie w ramach subregionalnych programów rozwoju 2. Tryb konkursowy oraz forma instrumentów zwrotnych |
Terminy: |
b.d. |
Oprac. Monika Olizarowska
Materiał powstał we współpracy z Grupą Doradczą Altima Sp. z o.o.
Autor artykułu:
Planergia |
Planergia to zespół doświadczonych konsultantów i analityków posiadających duże doświadczenie w pozyskiwaniu finansowania ze środków pomocowych UE oraz opracowywaniu dokumentów strategicznych. Kilkaset projektów o wartości ponad 1,5 mld zł to nasza wizytówka.
Planergia to także dopracowane eko-kampanie, akcje edukacyjne i informacyjne, które planujemy, organizujemy, realizujemy i skutecznie promujemy.