Naprzeciw rosnącym wymaganiom stanęła spółka PKP S.A. wraz z pilotażowym projektem Innowacyjnych Dworców Systemowych. Projekt zakłada wyburzanie dotychczasowych obiektów dworcowych i wybudowanie w ich miejscu nowych, tańszych w eksploatacji budynków. Mniejsze koszty eksploatacji wynikają z założeń budynku efektywnego energetycznie. Zastosowano w nim m.in. panele fotowoltaiczne i odzysk wody deszczowej. Dodatkowo posiadają bezemisyjny system ogrzewania wykorzystujący pompy ciepła. Oprócz ekologicznych rozwiązań dworce te posiadają nowoczesne udogodnienia wśród nich m.in. informacja pasażerska, ruchome schody oraz windy dla niepełnosprawnych. Dzięki temu dworce są lepiej zagospodarowane i dostosowane do potrzeb społeczności. Program pilotażowy objął swym działaniem dworce kolejowe w Ciechanowie, Mławie, Nasielsku oraz Strzelcach Krajeńskich.

Budowa dworca w Nasielsku zakończona została w sierpniu 2015, nowy obiekt powstał w miejscu dotychczasowego budynku dworca, który został wyburzony.  W obiekcie zaprojektowana została instalacja wykorzystująca powietrzną pompę ciepła. Ogrzane, za pomocą pompy ciepła, powietrze przekazywane jest otoczeniu poprzez jednostki wewnętrzne typu kasetonowego. Wartym uwagi rozwiązaniem jest obecny w budynku system odzyskiwania wody deszczowej. Dzięki realizacji inwestycji zmianie uległo również dotychczasowe otoczenie dworca. Komfortowe i przyjazne środowisku wnętrze współgra z otaczającym terenem dworca, gdzie zamontowano m.in. stojaki na rowery oraz ławki. Koszt inwestycji wyniósł ok. 5,4 mln zł i został pokryty ze środków własnych PKP S.A.

Fot. Dworzec w Nasielsku [Źródło: PKP S.A.]

Fot. Dworzec w Nasielsku [Źródło: PKP S.A.]

Kolejnym przykładem jest nowy dworzec w Ciechanowie, który również został wybudowany w miejscu starego dworca, służącego mieszkańcom przez wiele lat. W obiekcie zastosowano innowacyjne rozwiązania wykorzystujące energie odnawialną. Prąd niezbędny do działania urządzeń elektrycznych pochodzi z paneli fotowoltaicznych umieszczonych na dachu. Również tutaj do ogrzewania budynku wykorzystano pompę ciepła, tym razem gruntową o mocy 30 kW. Dolnym źródłem dla pompy ciepła jest 7 odwiertów w gruncie, każdy po 100m. Ciepło zostaje przekazane do pomieszczeń przez ogrzewanie podłogowe oraz grzejniki konwekcyjne.

Fot. Dworzec w Ciechanowie [Źródło: PKP S.A.]

PKP S.A. zapowiada, że to dopiero początek i podobnych dworców będzie więcej. Pod uwagę branych jest kilkanaście nowych lokalizacji na terenie całego kraju. Utrzymywanie obecnych obiektów często wiąże się z wysokimi kosztami, m.in. ze względu na zbyt dużą powierzchnię w stosunku do ilości korzystających podróżnych. Według przedstawicieli kolei budowa nowych obiektów ma przyczynić się do znaczącej poprawy jakości obsługi pasażerów. Innowacyjne dworce są przede wszystkim bardziej funkcjonalne. Zbudowane w standardzie obiektów efektywnych energetycznie przyczyniają się dodatkowo do sporych oszczędności. Oszacowano, że dzięki zastosowanym pompom ciepła, koszty eksploatacyjne mają być niższe aż o 50 proc.

Podobne rozwiązania, wykorzystujące odnawialne źródła energii,  stosowane są również za granicami naszego kraju. Jednym z przykładów jest Dworzec Główny Zurych w Szwajcarii, w którym również zastosowano instalację z pompami ciepła. Instalacja odpowiada zarówno za grzanie (moc grzewcza zastosowanej tam pompy ciepła wynosi 1310 kW) jak też chłodzenie obiektu - dzięki agregatowi wody lodowej i pompie ciepła pokryte zostaje całoroczne zapotrzebowanie na chłód. Do ogrzewania pomieszczeń wykorzystywane jest dodatkowo ciepło odpadowe.

Z całą pewnością przedstawione przykłady mogą być doskonałą inspiracją również dla innych obiektów użyteczności publicznej.

Artykuł prasowy powstał w ramach kampanii informacyjnej "Pompy ciepła - oszczędność w praktyce" prowadzonej przez Polską Organizację Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC).